Αυτά είναι τα πιο παράξενα πασχαλινά έθιμα ανά τον κόσμο

Από όπου και αν κατάγεσαι, είτε περνάς το Πάσχα σε κάποιο ορεινό χωριό, είτε δίπλα στη θάλασσα, το μόνο σίγουρο είναι ότι παραδοσιακά κατά το ελληνικό Πάσχα α) θα φας καλά και -πραγματικά- πολύ, β) θα δεις έστω 15 λεπτά από ένα επεισόδιο »Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Φράνκο Τζεφιρέλι και γ) θα ακούσεις θείους, θείες, γιαγιάδες να λένε ιστορίες από τα παλιά ή να τσακώνονται στα τραπέζια για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Όλα αυτά πασπαλισμένα πάντα με μοσχομυριστά κουλουράκια και τσουρέκια, ανθισμένες πασχαλιές και παραδοσιακά (και μη) τραγούδια.

Το Πάσχα, όμως, είναι μια τόσο ιδιαίτερη γιορτή και όσα κοινά και να παρατηρούμε στον εορτασμό του, υπάρχουν άλλα τόσα διαφορετικά ήθη και έθιμα ανά τον κόσμο που το κάνουν ενδιαφέρον. Μπορεί στην Ελλάδα το Πάσχα να σημαίνει Ανάσταση του Χριστού, σούβλισμα του οβελία, κόκκινα αβγά, τσουρέκια και γλέντι, όμως σε αρκετές χώρες του κόσμου οι παραδόσεις του κρύβουν πολλές εκπλήξεις και -σαφώς- πολλές ιδιαιτερότητες.

Γράφει η Ασημίνα Τούνα

Όπως συμβαίνει και με άλλες θρησκευτικές γιορτές, ο εορτασμός του Πάσχα εκτείνεται και πέρα από την εκκλησία. Από παλιά, το Πάσχα αποτελεί περίοδο εορτασμού και έχει συνδεθεί με πολλά παραδοσιακά έθιμα ανά τον κόσμο, όπως μπουγελώματα, το κάψιμο του Ιούδα, γιγαντιαίες ομελέτες, πέταγμα χαρταετού κ.ά. Σε διάφορες γωνιές του πλανήτη γιορτάζεται με πολλά και (αν μη τι άλλο) ιδιόμορφα έθιμα, τα οποία δεν συναντάμε συχνά και αντανακλούν την κουλτούρα και τις παραδόσεις κάθε τόπου.

Ανακαλύψτε τα πιο παράξενα έθιμα του Πάσχα ανά τον κόσμο, που μας κάνουν να αναρωτιόμαστε για την ανθρώπινη εφευρετικότητα.

Ισπανία: Ο χορός του θανάτου

Η μικρή πόλη Verges στα βορειανατολικά της Ισπανίας, φιλοξενεί ένα ασυνήθιστο χορό του… Θανάτου. Τη Μεγάλη Πέμπτη, πολλοί κάτοικοι φορούν κοστούμια – πολλά από αυτά απεικονίζουν σκελετούς – και συμμετέχουν στην πομπή του παραδοσιακού «χορού του θανάτου», στα στενά σοκάκια της μεσαιωνικής πόλης.

Στο τέλος, η παρέλαση καταλήγει σε μια πελώρια συγκέντρωση μασκαρεμένων σκελετών που κρατούν στα χέρια τους κουτιά γεμάτα στάχτη. Ο χορός αρχίζει τα μεσάνυχτα και συνεχίζεται για τρεις ώρες, μέχρι τις τρεις το πρωί που τα φαντάσματα προκαλούν την Αγία Τριάδα.

Πολωνία: Το μεγαλύτερο μπουγέλο

Αν βρεθείτε στην Πολωνία κατά τη διάρκεια του Πάσχα, καλό θα είναι να έχετε μαζί σας μια πετσέτα, μια ομπρέλα ή ένα αδιάβροχο και σίγουρα ρούχα για να αλλάξετε, αφού θα τα χρειαστείτε. Τη Δευτέρα του Πάσχα, λαμβάνει χώρα ένα περίεργο έθιμο, το λεγόμενο Smingus – dyngus, το οποίο εφαρμόζεται ήδη από τον 15ο αιώνα. Κατά την τέλεσή του ασυνήθιστου αυτού εθίμου, τα αγόρια είθισται να  καταβρέχουν, κοινώς μπουγελώνουν, τα κορίτσια.

Νέα Ζηλανδία: Το μεγάλο κυνήγι των λαγών

Την ώρα που ο υπόλοιπος κόσμος κυνηγά Πασχαλινά αυγά και σοκολατένιους λαγούς κρυμμένους μέσα στο σπίτι, στο Οτάγκο της Νέας Ζηλανδίας οι κάτοικοι αρπάζουν τα όπλα τους για το ετήσιο «Great Easter Bunny Hunt».

Η κεντρική ιδέα είναι να απαλλάξουν τα χωράφια από «τα ενοχλητικά ζώα», καθώς περισσότεροι από 500 κυνηγοί αγωνίζονται για το πολυπόθητο τρόπαιο. Το χρηματικό έπαθλο φθάνει τα 2.000 ευρώ και «νικητής» θεωρείται όποιος αφανίσει τα περισσότερα ζώα!

Γερμανία: Ανακύκλωση των χριστουγεννιάτικων δέντρων

Από την παραγωγή στην κατανάλωση, αλλά και στην ανακύκλωση. Στη Γερμανία η παράδοση προβλέπει την καύση των χριστουγεννιάτικων δέντρων την περίοδο του Πάσχα. Το (οικολογικό θα έλεγε κανείς) έθιμο αυτό συμβολίζει την νίκη της όμορφης και ηλιόλουστης άνοιξης, έναντι των κρύων και γκρίζων ημερών του χειμώνα.

Ιταλία: Η Παναγία «το βάζει στα πόδια»

Στην πόλη Sulmona της νότιας Ιταλίας, τα μέλη μίας αδελφότητας πιστών Καθολικών κουβαλάνε τρέχοντας το άγαλμα της Μadonna che Scappa (Η Παναγία που τρέχει), όπως λέγεται μία παράδοση που κρατάει εδώ και τουλάχιστον έναν αιώνα.

Η αναπαράσταση αυτή αναβιώνει τη στιγμή που η Παρθένος Μαρία αντικρίζει για πρώτη φορά το γιό της που έχει αναστηθεί, μετά το μαρτύριο της σταύρωσης. Στο παραδοσιακό τελετουργικό που συγκεντρώνει πλήθος κόσμου, πρωταγωνιστούν η Παναγία, ο Απόστολος Πέτρος και ο ευαγγελιστής Ιωάννης. Αφού ο τελευταίος ανακοινώσει το θαύμα της Ανάστασης, η «Παναγία που τρέχει» ακολουθεί αργά τους δύο αποστόλους στο δρόμο.

Το υπαίθριο τελετουργικό πραγματοποιείται από την Εκκλησία του Σαν Φίλιππο – όπου ξεκινάει η πομπή και την πλατεία Garibaldi – όπου η Παναγία «τρέχει» μόλις αντικρίσει τον Ιησού – μέχρι το Σουηδικό Υδραγωγείο – όπου το άγαλμα του Ιησού τοποθετείται σε μία εξέδρα.

Η εκδήλωση «ζωντανεύει» χάρη στα χρώματα, τη σιωπή και την τελική έκρηξη χαράς από το πλήθος που συμμετέχει. Και αποκτά ιδιαίτερο συμβολισμό μέσα από την εντυπωσιακή αλλαγή ρούχων της Παρθένου: μόλις «βλέπει» τον Ιησού, χάρη σε ένα περίπλοκο σύστημα – αποχωρίζεται τη μαύρη κάπα του πένθους και αποκαλύπτεται ένα πανέμορφο πράσινο φόρεμα. Οι ιστορικοί δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα πότε ακριβώς ξεκίνησε το τελετουργικό, ωστόσο κάποιοι λένε ότι οι ρίζες του χάνονται στον Μεσαίωνα.

Ελβετία: Το άγιο νερό

Σε ολόκληρη την Ελβετία, αλλά ιδιαίτερα στα μικρά χωριά, οι ντόπιοι μετατρέπουν τις βρύσες τους σε «πασχαλινά πηγάδια». Πιο συγκεκριμένα, βάφουν τις όψεις των πηγών και τοποθετούν λουλούδια για τη διακόσμησή τους. Σκοπός είναι να γιορτάσουν το συμβολισμό του νερού αλλά και τη σημασία του για τις ξηρές περιοχές των Άλπεων.

Βρετανία: Το φιλί «βασανιστήριο»

Στην πόλη Χάνγκερφορντ οι νεοδιορισμένοι αστυνομικοί καλούν όλους τους άνδρες στο Δημαρχείο της πόλης, σφυρίζοντας ένα χαρακτηριστικό σύνθημα με τη σφυρίχτρα τους. Δύο άντρες επιλέγονται να παρελάσουν σε όλη την πόλη μοιράζοντας πορτοκάλια στις διερχόμενες κυρίες. Σε αντάλλαγμα παίρνουν ένα φιλί.

Γαλλία: Ομελέτα να φάνε και οι κότες

Λετονία: Τσούγκρισμα αβγών με… ακριβές συνέπειες

Το παραδοσιακό έθιμο του τσουγκρίσματος αβγών επικρατεί και στη Λετονία, με τη μικρή διαφορά ότι αναδεικνύεται σε ένα παιχνίδι για γερά νεύρα. Οι παίκτες δένουν τα ημι – βρασμένα αβγά σε μια κλωστή και τα τσουγκρίζουν από απόσταση. Νικητής, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι αυτός που θα σπάσει το αβγό του αντιπάλου του, ωστόσο ο χαμένος έχει να πληρώσει το λογαριασμό του καθαριστηρίου.

Νορβηγία: Ώρα για ιστορίες εγκλημάτων

Στη Νορβηγία ακολουθούν ένα πραγματικά ασυνήθιστο έθιμο κατά τη διάρκεια του Πάσχα, το λεγόμενο Påskekrim. Tα τηλεοπτικά κανάλια προβάλλουν εκπομπές με θέμα πολύκροτα εγκλήματα και μια σειρά από νέα αστυνομικά μυθιστορήματα με ντετέκτιβ κυκλοφορούν λίγο πριν από το Πάσχα. Άνθρωποι σε όλη τη χώρα δραπετεύουν στα εξοχικά τους, και περνούν το Σαββατοκύριακο με τις τηλεοπτικές εκπομπές ή τα βιβλία «whodunnit».

Ακόμα και τα κουτιά γάλακτος φέρουν μικρές αστυνομικές ιστορίες στο πλάι τους κατά τη διάρκεια της σεζόν. Το φαινόμενο αυτό, λέγεται πως προκλήθηκε από την τεράστια δημοτικότητα ενός μυθιστορήματος με εγκλήματα το Πάσχα του 1923.

Φλωρεντία: Σόου πυροτεχνημάτων

Στη Φλωρεντία της Ιταλίας, οι ντόπιοι γιορτάζουν μια πασχαλινή παράδοση 350 ετών, γνωστή ως Scoppio del Carro, ή «έκρηξη του κάρου» που χρονολογείται από την πρώτη Σταυροφορία Ένα περίτεχνο καρότσι γεμίζει με πυροτεχνήματα και στη συνέχεια οδηγείται στους δρόμους από ανθρώπους με πολύχρωμες φορεσιές του 15ου αιώνα.

Μόλις το κάρο φτάσει στον καθεδρικό Ναό, ο Αρχιεπίσκοπος της Φλωρεντίας ανάβει ένα φιτίλι από το εσωτερικό της εκκλησίας κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Πάσχα, εγκαινιάζοντας ένα σόου πυροτεχνημάτων.

Ορισμένες μεξικανικές παραδόσεις περιλαμβάνουν και πυροτεχνήματα, όπως αυτά που «πέφτουν» το Μεγάλο Σάββατο. Το κάψιμο του Ιούδα γιορτάζεται με γιγάντιες φιγούρες που γεμίζουν με πυροτεχνήματα, ώστε να μπορούν να ανατιναχτούν σε τοπικές πλατείες.

Βερμούδες: Το πέταγμα του χαρταετού

Τη Μεγάλη Παρασκευή, στο βρετανικό υπερπόντιο έδαφος των Βερμούδων οι κάτοικοι πετάνε πολύχρωμους χαρταετούς, συμβολίζοντας την Ανάληψη του Χριστού στον ουρανό. Η ιστορία λέει ότι ο δάσκαλος χρειαζόταν ένα απλό αλλά διαρκές σύμβολο για να βοηθήσει τους μαθητές του να κατανοήσουν την Ανάληψη. Έτσι, έφτιαξε έναν χαρταετό, τον διακόσμησε με την εικόνα του Χριστού και τον πέταξε στον ουρανό. Έκτοτε τηρείται πιστά κάθε χρονιά.

Φιλιππίνες: Σταύρωση και αυτομαστίγωση των πιστών

Στις Φιλιππίνες, τη Μεγάλη Παρασκευή, πιστοί Καθολικοί αναπαριστούν τη σταύρωση και αυτο-μαστιγώνονται εν όψει του Πάσχα. Θεωρούν ότι το έθιμο βοηθά στον καθαρισμό του σώματος τους και τον εξαγνισμό από τις αμαρτίες.

Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία δεν εγκρίνει την ιδέα και προσπαθεί να αποθαρρύνει αυτήν την πρακτική, χωρίς μεγάλη επιτυχία ωστόσο, καθώς το έθιμο έχει βαθιές ρίζες στη χώρα.

Σουηδία: Οι μάγισσες του Πάσχα

Την Μεγάλη Πέμπτη στη Σουηδία, τα μικρά κορίτσια ντύνονται påskkärringar ή αλλιώς… μάγισσες του Πάσχα. Φοράνε κουρέλια και παλιά ρούχα, ζωγραφίζουν τα πρόσωπά τους και με τα παραδοσιακά σκουπόξυλα στο χέρι, κάνουν επισκέψεις στα σπίτια για να συγκεντρώσουν λιχουδιές από φίλους και γείτονες.

Η παράδοση βασίζεται σε έναν αρχαίο θρύλο που λέει ότι οι μάγισσες συνήθιζαν να μαζεύονται στο φανταστικό λιβάδι του Blåkulla λίγο πριν το Πάσχα για να κάνουν σχέδια…με τον Σατανά.

Τσεχία – Ουγγαρία – Σλοβακία: Το “ξύλο” είναι υγεία και φέρνει ομορφιά

Ναι, σωστά διαβάσατε. Το πιο παράξενο και βάρβαρο έθιμο κατά την περίοδο του Πάσχα, που σίγουρα μας ξενίζει και δεν συμμεριζόμαστε, το συναντάμε στην Τσεχία, στην Ουγγαρία και την Σλοβακία. Τη Δευτέρα του Πάσχα, οι άνδρες και τα αγόρια στις τρεις αυτές χώρες «νομιμοποιούνται» να χτυπήσουν τις γυναίκες δημοσίως και μάλιστα χωρίς φόβο…κυρώσεων. Με αυτόν τον τρόπο «τιμούν» ένα από τα πιο παράξενα – και αμφιλεγόμενα – ευρωπαϊκά έθιμα: το πασχαλινό ξυλοκόπημα των γυναικών.

Πρόκειται για μια παλαιά τελετή γονιμότητας που έχει τις ρίζες της στον Μεσαίωνα. Η παράδοση θέλει τους άντρες να χτυπούν τις γυναίκες την Μεγάλη Δευτέρα με ένα χειροποίητο καμουτσίκι. Αφού τις βρέξουν με μπόλικο νερό, έπειτα τις μαστιγώνουν με χειροποίητα μαστίγια, φτιαγμένα από ιτιά και διακοσμημένα με κορδέλες στα άκρα τους.

Το χτύπημα υποτίθεται ότι είναι συμβολικό και σύμφωνα με τον μύθο, οι γυναίκες πρέπει να δέρνονται, έτσι ώστε να διατηρούν την υγεία και την ομορφιά τους τον επόμενο χρόνο (!) Οι γυναίκες τούς… ανταμείβουν με ένα βαμμένο πασχαλινό αυγό, ενώ συχνά η παράδοση τις θέλει να εκδικούνται για τα χτυπήματα περιλούζοντας τους άνδρες με κρύο νερό για να αποκτήσουν καλή υγεία.