Ζαγοροχώρια: Φθινοπωρινή απόδραση στον ορεινό κόσμο της Ηπείρου

Το ότι πέρασε το καλοκαίρι και επιστρέψαμε για τα καλά στην καθημερινότητά μας, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε οργανώσουμε διακοπές για ένα μικρό διάλειμμα ξεκούρασης κοντά στη φύση. Λίγο μετά τις πρώτες βροχές και προτού μας πιάσει το πολύ κρύο, τα Ζαγοροχώρια μοιάζουν να είναι ό,τι πρέπει για μια εξόρμηση. 46 όμορφα, γραφικά χωριά, το καθένα με το δικό του χαρακτήρα, μας περιμένουν να τα ανακαλύψουμε!

Γράφει η Ασημίνα Τούνα 

Τα Ζαγοροχώρια είναι από τις πιο όμορφες και γραφικές ορεινές περιοχές στην Ελλάδα. Βρίσκονται στο νομό Ιωαννίνων, στην Ήπειρο, βόρεια από τα Γιάννενα. Η περιοχή ονομάζεται και Ζαγόρι και από εκεί έχουν πάρει το όνομά τους τα Ζαγοροχώρια.

Τα χωριά του Ζαγορίου (ή Ζαγοροχώρια όπως έχει επικρατήσει να τα αποκαλούν) δεν θεωρούνται τυχαία από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς. Δεν είναι ένα, αλλά 46. Τόσο όµοια και την ίδια στιγµή τόσο διαφορετικά. Είναι παραδοσιακά, γραφικά και πανέμορφα με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική που γοητεύουν με την άγρια ομορφιά της φύσης που τα περιβάλλει! Σε όποιο και να βρεθείς, έχει τη δική του μοναδική ομορφιά. Ωστόσο, εκτός από τα χωριά στην περιοχή, υπάρχουν φυσικά αξιοθέατα που από μόνα τους μπορούν να είναι προορισμός!

Το φθινόπωρο, τα βουνά στο Ζαγόρι – τον τόπο «πίσω από το βουνό» στα σλάβικα – είναι πορτοκαλοκίτρινα, τον χειμώνα χιονισμένα, την άνοιξη που τα λουλούδια ανθίζουν κελαρύζουν παντού νερά και το καλοκαίρι όλα είναι καταπράσινα και δροσερά – δεν υπάρχει εποχή που να μην είναι πανέμορφα. Δύο εθνικοί δρυμοί και παραδοσιακά, πέτρινα χωριά, ανέγγιχτα και αγέρωχα στο χρόνο, απαρτίζουν τον δικό μου παράδεισο και όποτε υπάρχει χρόνος και χρήμα, τρέχω να τον ξαναβρώ!

Ενδεικτικά, σου έχω 10 πραγματικά καλούς λόγους για να οργανώσεις τώρα το ταξίδι σου:

1. Οι απίστευτες αποχρώσεις του δάσους στις πλαγιές της Πίνδου.
2. Οι γραφικοί οικισμοί με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τα πέτρινα σπίτια και τα τοξωτά γεφύρια.
3. Τα χουζουρέματα με ζεστά ροφήματα και θέα το κουκλίστικο ορεινό τοπίο.
4. Οι μερακλήδικοι μεζέδες, το τσίπουρο, οι θεϊκές πίτες και τα πεντανόστιμα γλυκά του κουταλιού.
5. Το ήρεμο πρωινό ξύπνημα στην ησυχία του χωριού.
6. Τα πανηγύρια του φθινοπώρου: Το πανηγύρι του Τσίπουρου στη Βίτσα στις αρχές Νοεμβρίου, το πανηγύρι στο Γρεβενίτι στις 26 Οκτωβρίου και το πανηγύρι του Αγίου Μηνά στις 11 Νοεμβρίου.
7. Η συγκλονιστική θέα του φαραγγιού του Βίκου από το ομώνυμο χωριό.
8. Η επίσκεψη στις Δρακόλιμνες και ο μύθος γύρω από αυτές.
9. Οι δραστηριότητες μέσα στη φύση: Rafting στο Βοϊδομάτη, ιππασία στα δάση του Πάπιγκου, πεζοπορία και mountain bike στην Ελάτη.
10. Η ζεστή φιλοξενία των κατοίκων.

Πετρόκτιστα χωριά, συναρπαστικές διαδρομές, γεφύρια που ένωναν πολιτισμούς και έφερναν τους ανθρώπους πιο κοντά. Βουνά, χαράδρες, φύση. Ιστορίες και γεύσεις που μας συνδέουν με το γαστρονομικό μας πολιτισμό.

Ζήσε το Ζαγόρι μέσα από εμπειρίες, που θα σε κάνουν να το απολαύσεις στην πραγματική του διάσταση.

Όποιον τύπο ξεκούρασης κι αν προτιμάς εσύ, δραστήριο ή χαλαρωτικό, το σίγουρο είναι ότι μια βόλτα στα Ζαγοροχώρια θα σε ικανοποιήσει απόλυτα. Η απολαυστική διαδρομή μέχρι εκεί, η ζεστασιά των ανθρώπων, οι τοπικές γεύσεις και οι παραδόσεις, σε καλούν να ξεφύγεις από τη ρουτίνα.

Το μόνο που χρειάζεται, είναι να ετοιμάσεις τις αποσκευές σου!

Πάπιγκο

Το πιο διάσημο χωριό των Ζαγοροχωρίων. Κάτω από τη σκιά της επιβλητικής Αστράκας (όρος Γκαµήλα), οι δύο πέτρινοι οικισµοί χαρακτηρίζονται από γραφικά λιθόστρωτα καλντερίµια και µία ήπια τουριστική ανάπτυξη µε περιποιηµένους ξενώνες και προσεγµένες προτάσεις για φαγητό και καφέ.

Πρόκειται για χωριό των Ιωαννίνων χτισμένο στις πλαγιές της Τύμφης και σε υψόμετρο 960 μέτρων. Είναι γνωστό και ως Μεγάλο Πάπιγκο, αφού δίπλα του υπάρχει ένα μικρότερο χωριό, το Μικρό Πάπιγκο. Ο οικισμός του χωριού έχει ανακηρυχθεί ως παραδοσιακός, ενώ κατά το φθινόπωρο το τοπίο είναι πραγματικά εκπληκτικό – αν και αρκετά άγριο. Εδώ, θα ευχαριστηθείς περιπάτους παρατηρώντας την περίφημη ηπειρώτικη αρχιτεκτονική.

Ανάμεσα στο Μικρό και στο Μεγάλο Πάπιγκο βρίσκεται η καταπληκτική τοποθεσία Κολυμπήθρες με τις σκαλωτές δεξαμενές που μοιάζουν με φυσικές πισίνες και το καλοκαίρι είναι ιδανικές για κολύμπι. Σήμερα, όσο τουριστικό και αν θεωρείται το Πάπιγκο, δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις την ομορφιά του. Φροντισμένα καλντερίμια, αναστηλωμένα οικήματα πολλά από τα οποία έχουν μετατραπεί σε ξενώνες και οι εντυπωσιακοί βράχινοι Πύργοι της Αστράκας στο βάθος φτιάχνουν ένα από τα πιο ειδυλλιακά σκηνικά για διακοπές.

Αν αποφασίσεις να το επισκεφθείς αυτή την εποχή, ένα είναι βέβαιο: δεν θα ξέρεις πού να πρωτοκοιτάξεις, αφού οι καμινάδες των σπιτιών ήδη καπνίζουν, λόγω του μεγάλου υψομέτρου, ενώ τα πλακόστρωτα δρομάκια συνθέτουν έναν ιδιαίτερα ρομαντικό προορισμό για την εποχή.

Η διαμονή στο Πάπιγκο είναι από μόνη της μοναδική εμπειρία. Καλόγουστοι παραδοσιακοί ξενώνες, αλλά και πολυτελή ξενοδοχεία υπόσχονται μια ευχάριστη διαμονή. Μπορεί στον αριθμό να μην είναι πολλά, αλλά όλα είναι εξαιρετικά.

Όπως σε όλα τα Ζαγοροχώρια, έτσι και εδώ θα βρεις εξαιρετικά εστιατόρια για να απολαύσεις ζεστά ροφήματα από βότανα του Βίκου και σπιτικά γλυκά, τις καλύτερες ηπειρώτικες γεύσεις, ντόπια κρέατα, παραδοσιακές πίτες, αχνιστές σούπες σε συνδυασμό με ντόπιο τσίπουρο και κρασί της περιοχής.

Τσεπέλοβο

Το πιο απομακρυσμένο χωριό του Ζαγορίου που είναι το «στολίδι» της Τύμφης! Με τη χλωρίδα να οργιάζει στο φόντο, δείχνει σαν να έχει ενσωματωθεί ανάγλυφα πάνω στον ίδιο το βράχο, να αποτελεί πλέον προέκταση, κομμάτι του ίδιου του βουνού.

Το Τσεπέλοβο, το μεγαλύτερο σε πληθυσμό από τα Ζαγοροχώρια, βρίσκεται 49 χλμ. (40’) από την πόλη των Ιωαννίνων σε υψόμετρο 1100 περίπου μέτρων. Η ιδιαίτερη πετρόκτιστη αρχιτεκτονική του το καθιστά παραδοσιακό οικισμό, ενώ πολλά από τα κτίρια του θεωρούνται διατηρητέα. Η κεντρική πλατεία του χωριού με τους δύο επιβλητικούς πλατάνους να τη σκιάζουν και το μεγάλο πέτρινο καμπαναριό προσφέρεται για χαλάρωση ή αναψυχή.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα. Η ιστορία του είναι μακρά και δεν θα μπορούσε να μην εμπλέκεται με την Ελληνική Επανάσταση αφού από εκεί το 1820, ο ποιητής Ιωάννης Βηλαράς μαζί με τον δάσκαλο του Γένους Αθανάσιο Ψαλίδα, καθοδήγησαν την πρώτη φάση του Αγώνα.

Μπορεί και παρέχει όλα όσα χρειάζεται ένας επισκέπτης της περιοχής διότι είναι το καλύτερο «ορμητήριο» για τα αξιοθέατα του Ζαγορίου. Η περίφημη χαράδρα του Βίκου είναι λίγο πριν το χωριό, ενώ η διάσημη κορυφή Γκαμήλα(2497 μ.) είναι ψηλότερά του.

Στην πορεία προς την κορυφή βρίσκεται στα 2200μ. η Δρακόλιμνη, μία αλπική λίμνη στην οποία ζουν οι αλπικοί τρίτωνες, μικρές σαλαμάνδρες που μοιάζουν με μικρούς δράκους. Στη διαδρομή από Ιωάννινα προς Τσεπέλοβο και λίγα χιλιόμετρα πριν την άφιξη, συναντάται η διάσημη «γέφυρα του Κόκκορη» που αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της ζαγορίτικης γεφυροποιίας.

Η τουριστική περίοδος του χωριού έχει επιμηκυνθεί τα τελευταία χρόνια και δεν περιορίζεται μόνο στο χειμώνα όπως παλαιότερα. Το Δεκαπενταύγουστο γίνεται ένα 3ήμερο μεγάλο πανηγύρι, ενώ νωρίτερα διοργανώνεται και μεγάλος Υπερμαραθώνιος ανωμάλου δρόμου με αφετηρία και τερματισμό το Τσεπέλοβο.

Μονοδένδρι

Φωτογενές, με εύκολη πρόσβαση από τον κεντρικό δρόμο των Ασπραγγέλων, με πέτρινα ζαγορίτικα αρχοντικά και καλντερίμια με ομαλές κλίσεις, σε αντίθεση με τα περισσότερα Ζαγοροχώρια, που κάνουν την περιήγηση πιο εύκολη.

Είναι κτισμένο στο βόρειο άκρο του Ζαγορίου σε υψόμετρο 1060 μέτρων, κοντά στον παραπόταμο Βοϊδομάτη και απέχει 41 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων.

Καθόλου τυχαίο δεν είναι που το Μονοδένδρι είναι ένα από τα πιο δημοφιλή χωριά της περιοχής. Ένας άλλος λόγος που γεμίζει με πούλμαν τα Σαββατοκύριακα είναι η Μονή της Αγίας Παρασκευής, αλλά και η φήμη που έφερε η Κικίτσα και οι αλευρόπιτές της, μια γιαγιά που έψηνε τις πίτες της πάνω στο κεντρικό καλντερίμι κι έκανε όλο το χωριό να μοσχοβολά. Υποδεχόταν από τη δεκαετία του 1960 τους πρώτους ξένους επισκέπτες της περιοχής, που ήταν περιπατητές και τους χόρταινε με πίτα και ντοματοσαλάτα. Η ίδια δεν ζει πια, ωστόσο πίτες θα βρεις.

Η Μονή της Αγίας Παρασκευής, κτισμένη ακριβώς στο χείλος της χαράδρας του Βίκου, κοιτώντας την από μακριά νομίζεις ότι κρέμεται στον αέρα. Η θέα είναι εκπληκτική και το μέρος θα σου κόψει την ανάσα. Σε αυτό το φυσικό καταφύγιο, έρχονταν οι κυνηγημένοι κάτοικοι της περιοχής για να σωθούν από τους Τουρκαλβανούς ληστές.

Για να φτάσετε, παρκάρετε στο Μονοδένδρι, διασχίστε την πλατεία και αφήστε καλύτερα το αυτοκίνητό σας έξω από το χωριό.

Αρίστη

Εύκολα προσεγγίσιμη, με υπέροχη θέα και πολλές επιλογές για δραστηριότητες. Πρόκειται για ένα χωριό ανεξάντλητης φυσικής ομορφιάς. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Αρτσίστα και συναντάται σε απόσταση 48 χλμ. από τα Ιωάννινα, στο δρόμο για το Πάπιγκο.

Αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή για τον επισκέπτη της περιοχής που θα την επιλέξει ως ορμητήριο, τόσο για την όμορφη τοποθεσία της όσο και για τη θέση της που ευνοεί την εξερεύνηση της ευρύτερης περιοχής.

Χτισμένη σε μια προνομιακή θέση, στα 650 μέτρα υψόμετρο, είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του Ζαγορίου κι όσοι το επισκέπτονται καταλαβαίνουν γιατί έχει κερδίσει μια θέση στην καρδιά των τουριστών.

Ολόκληρο το χωριό είναι ντυμένο με τη ζαγορίσια πέτρα, κάτι που το κάνει ιδιαίτερα γραφικό και ξεχωριστό από πολλούς παραδοσιακούς οικισμούς. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου με τις πολύ αξιόλογες τοιχογραφίες και το επιβλητικό καμπαναριό.

Δίλοφο

Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές του όρους Τύμφη, ενώ θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου.

Απέχει 32 χλμ. από τα Ιωάννινα και η πρόσβαση στο χωριό είναι ιδιαίτερα εύκολη, αρκεί να είσαι προσεκτικός/η στις πινακίδες που θα σε οδηγήσουν σε αυτό, μίας και δεν είναι πάνω στον οδικό δρόμο.

Το χαρακτηριστικό αυτό, σε συνδυασμό με την απαγόρευση διέλευσης αυτοκινήτων μέσα από τον οικισμό, έχει βοηθήσει σημαντικά στην διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα και της αυθεντικής Ζαγορίσιας ταυτότητας που το κάνουν να ξεχωρίζει ανάμεσα από τα περισσότερα – και ομολογουμένως πανέμορφα – χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου

Πρόκειται για έναν παραδοσιακό οικισμό τριγυρισμένο από πράσινο, με υπέροχα λιθόστρωτα καλντερίμια, πέτρινες βρύσες, εκκλησιές, καθώς και αρχοντικά φτιαγμένα από τοπικό σχιστόλιθο, χαρακτηριστικό δείγμα Ζαγορίτικης αρχιτεκτονικής.

Μέσα στο ειδυλλιακό βουνίσιο τοπίο της Τύμφης, φιλοξενεί (μεταξύ άλλων) και την ψηλότερη κατοικία στο Ζαγόρι.

Σκαμνέλι

Απλώνει τις πέτρινες γειτονιές του σε ύψος 1180 μέτρων, πάνω στις δυτικές παρυφές της Τύμφης και στα ριζά της Κορυφούλας (υψόμ. 2157). Απέχει περίπου 55 χλμ. από τα Ιωάννινα και παρόλο που διαθέτει υποδομές για διαμονή και φαγητό, δεν είναι από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της περιοχής.

Το Σκαμνέλι – σε σχέση με άλλα Ζαγοροχώρια – έχει πιο ανεπιτήδευτη ομορφιά, και μπόλικη φύση. Τα αρχαία τείχη που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, μαρτυρούν ότι η περιοχή κατοικούνταν από την Προϊστορική Περίοδο. Μιλάμε, λοιπόν, για ένα χωριό του οποίου η ιστορία χάνεται βαθιά μέσα στο χρόνο.

Πριν από οκτώ χρόνια, το χωριό και η περιοχή του ήρθαν ξανά στην επικαιρότητα, όταν αποκαλύφθηκαν δύο κιβωτιόσχημοι τάφοι, ασύλητοι, χρονολογούμενοι από τα βυζαντινά χρόνια. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2020, αποκαλύφθηκε ένας ακόμα τάφος.

Λάιστα

Στα βορειοδυτικά της Βοβούσας, με υψόμετρο 1020 μ. και σε απόσταση 80 χλμ. από τα Ιωάννινα, βρίσκεται το χωριό Λάιστα, ένα από τα άγνωστα και απομακρυσμένα χωριά του Ζαγορίου, καθώς και ένα από τα βλαχόφωνα χωριά που χρονολογείται από το 1580.

Όπως και άλλα κοντινά χωριά, καταστράφηκε ολοσχερώς από τον γερμανικό στρατό το 1943. Στη μεταπολεμική εποχή, η μετανάστευση και η αστυφιλία μείωσαν ακόμη περισσότερο τον πληθυσμό, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν μερικές μόνο δεκάδες μόνιμοι κάτοικοι.

Βρισκόμενη σε μια πανέμορφη δασική τοποθεσία, γεμάτη από έλατα και πεύκα, που εξασφαλίζει εκπληκτική θέα στα βουνά της Πίνδου, η Λάιστα αποτελεί πόλο έλξης για κάθε λάτρη της φύσης. Εκτός από τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια, σήμα κατατεθέν της είναι ο Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που χρονολογείται από το 1770.

Ένα χαρακτηριστικό περιστατικό ανδρείας κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας συνέβη, όταν εκστρατευτικό τμήμα 250 ανδρών της Λάιστας πολιόρκησε κοντά στην πόλη των Γρεβενών οθωμανικό τμήμα που αποτελείτο από 350 άνδρες. Οι Έλληνες αιχμαλώτισαν και τους 350 Τούρκους, οι οποίοι κοιμόντουσαν μέσα σε εκκλησία, χωρίς να κάνουν χρήση όπλων. Κινήθηκαν αστραπιαία, τους φίμωσαν και έριξαν σμήνη από μέλισσες μέσα από τα παράθυρα του ναού. Οι Τούρκοι ζήτησαν το έλεος των Ελλήνων και παραδόθηκαν.

Κήποι

Σε απόσταση 40 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων, οι Κήποι είναι ένα από τα γνωστότερα χωριά του Ζαγορίου. Όνομα και πράγμα, πρόκειται για ένα πέτρινο χωριό, χτισμένο πάνω σε λόφο σε υψόμετρο 750 μ., και το όνομά του προέρχεται από τους όμορφους κήπους του χωριού που το καλοκαίρι είναι καταπράσινοι και ανάμεσά τους κυλάει ένα ποτάμι με πέτρινα γεφύρια.

Το χαρακτηριστικό του χωριού είναι οι πανέμορφοι κήποι που υπάρχουν στην περιοχή και ειδικά την άνοιξη και το καλοκαίρι το τοπίο είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό ενθουσιάζοντας τους επισκέπτες. Διατηρεί την παραδοσιακή ηπειρώτικη αρχιτεκτονική με τα λιθόστρωτα καλντερίμια, τα πέτρινα σπίτια και τα χαγιάτια, ενώ σε πολλά σημεία υπάρχουν πέτρινα γεφύρια. Από τα πιο γνωστά είναι το γεφύρι του Κόκκορη, το οποίο βρίσκεται στον κεντρικό δρόμο.

Στους Κήπους υπάρχουν πολλά πέτρινα γεφύρια, τα οποία παλαιότερα αποτελούσαν τη μοναδική πρόσβαση για τα υπόλοιπα χωριά και αξίζει να περπατήσεις μέσα στο χωριό και να τα δεις από κοντά.

Στη δυτική πλευρά, ας πούμε, λίγο πριν το χωριό, θα δσυναντήσεις το εκπληκτικό Γεφύρι του Πλακίδα (ή Καλογερικού), το οποίο χτίστηκε το 1748, ενώ στη δυτική είσοδο βρίσκεται το Γεφύρι του Κοντοδήμου (ή Λαζαρίδη, κατ’ άλλους) – με το φαράγγι του Μικρού Βίκου (ή αλλιώς «Βικάκι») να ξεκινάει αμέσως έπειτα.

Στην ανατολική έξοδο, πάλι, θα αντικρίσεις το Γεφύρι του Μύλου, ενώ μόλις 1 χλμ. πιο πέρα προβάλλει το Γεφύρι του Πιτσιώνη. Δεν είναι από τα χωριά που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο και στα αξιοθέατα του χωριού συμπεριλαμβάνεται ένα λαογραφικό μουσείο.

Βοβούσα

Σε αιώνια σχέση με τα νερά και τα παρθένα δάση, η περιοχή κατοικείται από προστατευόμενα είδη, όπως η Καφέ Αρκούδα και ο Ασπροπάρης Γυπαετός και κυριαρχείται από το υδάτινο στοιχείο.

Βραδέτο

Στις νοτιοδυτικές πλαγιές του όρους Τύμφη, χτισμένο πάνω σε ένα βράχο, βρίσκεται το ψηλότερο χωριό του Ζαγορίου. Η βλάχικης προέλευσης ονομασία του χωριού, σημαίνει έλατο (βραντ.). Από πολλούς, το Βραδέτο (49 χλμ. από τα Ιωάννινα) θεωρείται το «μπαλκόνι» του Ζαγορίου.

Λόγω του γεγονότος ότι βρίσκεται σε υψόμετρο 1340 μ. είναι το ψηλότερο χωριό που θα συναντήσεις και έχει απέραντη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις. Μισή ώρα βορειοδυτικά του χωριού είναι η περίφημη περιοχή Μπελόη από όπου η θέα της χαράδρας του Βίκου «κόβει» την ανάσα.

Το χωριό περιβάλλεται από το φαράγγι του Βίκου, ενώ η σύνδεση με τα υπόλοιπα χωριά πραγματοποιείται από τον μοναδικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο μήκους 9 χλμ., στη διασταύρωση μετά από το χωριό Καπέσοβο.

Μέχρι και τη δεκαετία του 1970, η μοναδική σύνδεση των κατοίκων με τον «έξω κόσμο» ήταν η περίφημη «Σκάλα του Βραδέτο«, με τα 1.100 λιθόστρωτα σκαλοπάτια, τα οποία καλύπτουν μια αρκετά μεγάλη υψομετρική διαφορά 250 περίπου μέτρων

Η πέτρινη αυτή κατασκευή, συνολικού μήκους 1.200 μέτρων στην βόρεια πλευρά της Μεζαριάς, αποτελούσε την είσοδο και έξοδο από το χωριό και οδηγούσε στο Καπέσοβο. Χρειάστηκαν 20 ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί η κατασκευή της πέτρινης σκάλας. Χρονολογείται στις αρχές του 18ου αιώνα.

Καπέσοβο

Σχεδόν δίπλα στο μυθικό φαράγγι του Βίκου ένα «άγνωστο», ήσυχο χωριουδάκι αποτελεί μαγευτικό προορισμό για όσους αναζητούν λίγη απομόνωση και γαλήνη σε έναν πραγματικά δημοφιλή προορισμό της δυτικής Ελλάδας.

Το Καπέσοβο απέχει περίπου 43 χλμ. από τα Ιωάννινα. Είναι ένα μικρό χωριό του Ζαγορίου, καλοδιατηρημένο, χαρακτηριστικό δείγμα της ζαγορίσιας αρχιτεκτονικής, με μεγάλη ιστορία και πλούσια παράδοση. Για τους λόγους αυτούς, υπόκειται σε ιδιαίτερο καθεστώς προστασίας και όχι μόνο ως παραδοσιακός οικισμός, όπως τα περισσότερα Ζαγοροχώρια. Έχει διατηρήσει τη ζαγορίτικη αρχιτεκτονική του με τα πέτρινα διώροφα αρχοντικά και τα πέτρινα μονοπάτια.

Από τα πιο γνωστά αξιοθέατα του χωριού είναι η Πασχάλειος Σχολή, με έτος ίδρυσης το 1861, που λειτουργούσε ως σχολείο και ήταν δωρεά δύο επιφανών κατοίκων, του Κωνσταντίνου και του Παύλου Πασχάλη.

Αξίζει να αναφερθεί πως η Πασχάλειος Σχολή ήταν η μεγαλύτερη σχολή του Ζαγορίου, και μάλιστα είχε μια σημαντική βιβλιοθήκη, στις συλλογές της οποίας περιλαμβάνεται και ένα από τα 13 αντίγραφα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου – δηλαδή τον πολιτικό χάρτη του δημοκρατικού κράτους που οραματιζόταν με την επανάστασή του.

Στα θετικά του Καπέσοβου, που το κάνει πιο γοητευτικό στα μάτια των επισκεπτών, είναι η μικρή απόσταση που απέχει από το φαράγγι του Βίκου. Μάλιστα, σε κάποια σημεία από το όμορφο χωριό η θέα προς το φαράγγι του Βίκου είναι πανοραμική – το τέλειο σημείο για να βγάλεις τις πιο ινσταγκραμικές σου φωτογραφίες.